Το ζήτημα των επιθυμιών είναι κεντρικό στην ανθρώπινη ψυχολογία και στην ηθική θεωρία πολλών πολιτισμών και θρησκειών. Συχνά θεωρούμε τις επιθυμίες ως καταστροφικές ή ανεπιθύμητες στοιχεία της ύπαρξής μας, ιδιαίτερα όταν αυτές μας οδηγούν μακριά από την ηθική ακεραιότητα και τις αρχές μας. Οι επιθυμίες μπορούν να είναι απλές και αθώες, όπως η επιθυμία για τροφή ή ύπνο, αλλά μπορούν επίσης να είναι περίπλοκες και αμφιλεγόμενες, όπως η επιθυμία για εξουσία, φήμη ή υλικά αγαθά.
Η Θεμελίωση των Επιθυμιών
Οι επιθυμίες έχουν τις ρίζες τους στα βασικά ανθρώπινα ένστικτα, όπως το ένστικτο της επιβίωσης και της αναπαραγωγής. Με την εξέλιξη των κοινωνιών, αυτές οι βασικές επιθυμίες μετασχηματίζονται και πολλαπλασιάζονται με τρόπους που συχνά ξεφεύγουν από τις απλές ανάγκες και μετατρέπονται σε πολυτελή ή υπερβολικά αιτήματα.
Η Δυναμική των Επιθυμιών
Στη σύγχρονη κοινωνία, οι επιθυμίες έχουν οργανωθεί γύρω από την κατανάλωση και την απόκτηση υλικών αγαθών. Η διαφήμιση και τα μέσα ενημέρωσης διαμορφώνουν και ενισχύουν τις επιθυμίες αυτές, καθιστώντας τα ατομικά επιθυμητά αντικείμενα ως σύμβολα επιτυχίας και κοινωνικής αποδοχής. Αυτή η διαρκής ενασχόληση με την κατανάλωση επιβαρύνει το άτομο, οδηγώντας συχνά σε ψυχολογική αναστάτωση και ηθικές συγκρούσεις.
Επιθυμίες και Ηθική
Από ηθικής άποψης, οι επιθυμίες αντιμετωπίζονται συχνά ως εμπόδια στην πνευματική και ηθική ανάπτυξη του ανθρώπου. Οι διδαχές πολλών θρησκειών τονίζουν τη σημασία του να ζει κανείς μια ζωή απλή και απαλλαγμένη από υπερβολικές επιθυμίες, καθώς αυτές μπορεί να οδηγήσουν στην πλάνη και την αμαρτία. Η συνειδητοποίηση των αρνητικών συνεπειών των ανεξέλεγκτων επιθυμιών οδηγεί στην αναζήτηση της αυτοκυριαρχίας και της πνευματικής ευημερίας.
Η Σύγκρουση με τις Επιθυμίες
Το άτομο που αντιμετωπίζει τις επιθυμίες του και προσπαθεί να ζήσει μια ζωή σύμφωνα με ηθικές αξίες συχνά βρίσκεται σε σύγκρουση με τον ευρύτερο κοινωνικό περίγυρο. Αυτή η σύγκρουση μπορεί να είναι εσωτερική, όπου το άτομο παλεύει με τις δικές του τάσεις και επιθυμίες, ή εξωτερική, όπου το άτομο αντιμετωπίζει κοινωνικές πιέσεις και προσδοκίες.
Αντιμετώπιση των Επιθυμιών
Οι τεχνικές αντιμετώπισης των επιθυμιών περιλαμβάνουν την αυτογνωσία, την αυτοεξέταση και την εκπαίδευση της βούλησης. Η αναγνώριση των αιτίων των επιθυμιών και η κατανόηση των συνεπειών τους μπορούν να βοηθήσουν το άτομο να αναπτύξει μια πιο υγιή σχέση με τις επιθυμίες του. Η εστίαση στην πνευματική ανάπτυξη και η αναζήτηση ενός βαθύτερου νοήματος και σκοπού στη ζωή μπορεί επίσης να μειώσει την εξάρτηση από εξωτερικές επιθυμίες.
Η ενασχόληση με τις επιθυμίες δεν είναι μια απλή υπόθεση απόρριψης ή αποδοχής. Είναι ένας σύνθετος χορός μεταξύ αυτών που θέλουμε, αυτών που χρειαζόμαστε, και των ηθικών ή πνευματικών αρχών που ορίζουν τη ζωή μας. Ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε αυτές τις επιθυμίες καθορίζει την ποιότητα της ζωής μας και τη σχέση μας τόσο με τον εαυτό μας όσο και με τον κόσμο γύρω μας.
• ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ “ΑΡΤΟ ΤΟΝ ΕΠΙΟΥΣΙΟ”, ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΟΙ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ. (ΜΑΤΘΑΙΟΣ 6:11, ΙΑΚΩΒΟΣ 1:14)
το αναγκαίο μας ψωμί δώσε σε μας σήμερα·
Πειράζεται, όμως, κάθε ένας, από τη δική του επιθυμία, καθώς παρασύρεται και δελεάζεται.
• Η ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΜΟΝΟ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ. (ΦΙΛΙΠΠΗΣΙΟΥΣ 4:11)
Όχι ότι το λέω, επειδή βρίσκομαι σε στέρηση· δεδομένου ότι, εγώ έμαθα να είμαι αυτάρκης σε όσα έχω.
• ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΤΟ “ΝΑΡΚΟΠΕΔΙΟ” ΤΩΝ ΕΠΙΘΥΜΙΩΝ. (1 ΤΙΜΟΘΕΟΥ 6:9-10)
Όσοι, βέβαια, θέλουν να πλουτίζουν, πέφτουν σε πειρασμό και παγίδα, και σε πολλές ανόητες και βλαβερές επιθυμίες, που βυθίζουν τούς ανθρώπους σε όλεθρο και απώλεια. Eπειδή, ρίζα όλων των κακών είναι η φιλαργυρία· την οποία μερικοί, καθώς την ορέχθηκαν, αποπλανήθηκαν από την πίστη και πέρασαν τον εαυτό τους μέσα από πολλές οδύνες.
• ΣΤΟ ΝΑΡΚΟΠΕΔΙΟ ΤΩΝ ΕΠΙΘΥΜΙΩΝ, ΥΠΑΡΧΕΙ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ. (2 ΠΕΤΡΟΥ 1:4)
διαμέσου των οποίων δωρήθηκαν σε μας οι πιο μεγάλες και πολύτιμες υποσχέσεις, ώστε διαμέσου αυτών να γίνετε κοινωνοί θείας φύσης, έχοντας αποφύγει τη διαφθορά, που υπάρχει μέσα στον κόσμο, διαμέσου τής επιθυμίας.
• ΟΙ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ”ΕΛΚΥΣΤΙΚΟ” ΝΑΡΚΟΠΕΔΙΟ. (1 ΙΩΑΝΝΗ 2:16-17)
επειδή, κάθε τι που υπάρχει μέσα στον κόσμο: H επιθυμία τής σάρκας και η επιθυμία των ματιών και η αλαζονεία τού βίου, δεν είναι από τον Πατέρα, αλλά είναι από τον κόσμο. Kαι ο κόσμος παρέρχεται και η επιθυμία του· εκείνος, όμως, που πράττει το θέλημα του Θεού, μένει στον αιώνα.
• ΤΙΣ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙ Ο ΔΙΑΒΟΛΟΣ, ΓΙΑ ΝΑ ΟΔΗΓΗΣΕΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΣΤΗΝ ΑΜΑΡΤΙΑ. (ΙΑΚΩΒΟΣ 1:14-15, ΙΩΑΝΝΗ 8:44)
Πειράζεται, όμως, κάθε ένας, από τη δική του επιθυμία, καθώς παρασύρεται και δελεάζεται. Έπειτα, η επιθυμία, αφού συλλάβει, γεννάει την αμαρτία· και η αμαρτία, μόλις εκτελεστεί, γεννάει τον θάνατο.
Eσείς είστε από τον8 πατέρα τον διάβολο, και θέλετε να κάνετε τις επιθυμίες τού πατέρα σας. Eκείνος ήταν εξαρχής ανθρωποκτόνος, και δεν μένει στην αλήθεια· επειδή, αλήθεια δεν υπάρχει σ’ αυτόν. Όταν μιλάει το ψέμα, μιλάει από τα δικά του· επειδή, είναι ψεύτης, και ο πατέρας τού ίδιου τού ψεύδους.
• ΤΗΝ ΦΙΛΙΑ ΤΟΥ “ΚΟΣΜΟΥ” ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙ Ο ΔΙΑΒΟΛΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΣΕ ΚΑΝΕΙ ΕΧΘΡΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ. (1 ΙΩΑΝΝΗ 2:15, ΙΑΚΩΒΟΣ 4:4)
Nα μη αγαπάτε τον κόσμο, ούτε αυτά που υπάρχουν μέσα στον κόσμο. Aν κάποιος αγαπάει τον κόσμο, η αγάπη τού Πατέρα δεν υπάρχει μέσα σ’ αυτόν·
Mοιχοί και μοιχαλίδες, δεν ξέρετε ότι η φιλία τού κόσμου είναι έχθρα προς τον Θεό; Όποιος, λοιπόν, θελήσει να είναι φίλος τού κόσμου, γίνεται εχθρός τού Θεού.
• Η ΕΥΣΕΒΕΙΑ ΣΤΟ ΘΕΟ, ΖΗΤΑΕΙ ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ. (1 ΤΙΜΟΘΕΟΥ 6:6)
Mεγάλος δε πλουτισμός είναι η ευσέβεια, με αυτάρκεια.
• ΤΑ ΑΓΑΘΑ ΕΡΓΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΜΕ ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ. (2 ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ 9:8)
Eίναι, όμως, δυνατός ο Θεός να σας δώσει με περίσσεια κάθε χάρη, ώστε έχοντας πάντοτε κάθε αυτάρκεια, σε κάθε τι, να περισσεύετε σε κάθε έργο αγαθό·
• ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΟ. (1 ΠΕΤΡΟΥ 1:14)
ως παιδιά υπακοής, χωρίς να συμμορφώνεστε με τις προηγούμενες επιθυμίες, που είχατε εν αγνοία σας·
• ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ. (2 ΠΕΤΡΟΥ 1:4)
διαμέσου των οποίων δωρήθηκαν σε μας οι πιο μεγάλες και πολύτιμες υποσχέσεις, ώστε διαμέσου αυτών να γίνετε κοινωνοί θείας φύσης, έχοντας αποφύγει τη διαφθορά, που υπάρχει μέσα στον κόσμο, διαμέσου τής επιθυμίας.
• ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ “ΣΑΡΚΙΚΕΣ”. (2 ΠΕΤΡΟΥ 2:18, ΕΦΕΣΙΟΥΣ 2:3)
Eπειδή, μιλώντας υπερήφανα λόγια ματαιότητας, με τις επιθυμίες τής σάρκας, με τις ασέλγειες, δελεάζουν εκείνους οι οποίοι πραγματικά απέφυγαν αυτούς που ζουν μέσα σε πλάνη·
ανάμεσα στους οποίους και όλοι εμείς συναναστραφήκαμε κάποτε, σύμφωνα με τις επιθυμίες τής σάρκας μας, κάνοντας τα θελήματα της σάρκας και των συλλογισμών· και ήμασταν από τη φύση μας τέκνα οργής, όπως και οι υπόλοιποι.
• ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΕΓΩΙΣΤΙΚΕΣ. (2 ΠΕΤΡΟΥ 3:3, ΙΟΥΔΑ 1:16)
γνωρίζοντας πρώτα τούτο, ότι στις έσχατες ημέρες θάρθουν εμπαίκτες, που θα περπατούν σύμφωνα με τις δικές τους επιθυμίες·
Aυτοί είναι γογγυστές, μεμψίμοιροι, που περπατούν σύμφωνα με τις επιθυμίες τους· και το στόμα τους μιλάει υπερήφανα, και κολακεύουν πρόσωπα για χάρη ωφέλειας.
• ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΣΕΒΕΙΣ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ. (ΙΟΥΔΑ 1:18)
ότι, σας έλεγαν πως, «στον έσχατο καιρό θάρθουν εμπαίκτες, οι οποίοι θα περπατούν σύμφωνα με τις ασεβείς επιθυμίες τους».
• ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΚΑΙ ΗΔΟΝΕΣ ΑΜΑΡΤΩΛΗΣ ΖΩΗΣ. (ΤΙΤΟΣ 3:3)
Eπειδή, ήμασταν κάποτε και εμείς ανόητοι, απειθείς, πλανώμενοι, καθώς ήμασταν δούλοι σε διάφορες επιθυμίες και ηδονές, ζώντας μέσα σε κακία και φθόνο, μισητοί και μισώντας ο ένας τον άλλον.
• ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΟΣΜΙΚΕΣ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ. (ΤΙΤΟΣ 2:12)
η οποία μάς διδάσκει να αρνηθούμε την ασέβεια και τις κοσμικές επιθυμίες, και να ζήσουμε με σωφροσύνη και με δικαιοσύνη και με ευσέβεια στον παρόντα αιώνα,
• ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΛΕΓΟΥΝ “ΓΑΡΓΑΛΙΣΤΙΚΟΥΣ” ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ. (2 ΤΙΜΟΘΕΟΥ 4:3)
Eπειδή, θάρθει καιρός, όταν δεν θα υποφέρουν την υγιαίνουσα διδασκαλία· αλλά, θα συγκεντρώσουν στον εαυτό τους έναν σωρό δασκάλους, σύμφωνα με τις δικές τους επιθυμίες, για να γαργαλίζονται στην ακοή·
• ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΥΝ. (2 ΤΙΜΟΘΕΟΥ 2:22)
Tις δε νεοτεριστικές επιθυμίες να τις αποφεύγεις· και να επιδιώκεις τη δικαιοσύνη, την πίστη, την αγάπη, την ειρήνη μαζί με εκείνους που επικαλούνται τον Kύριο από καθαρή καρδιά.
• ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΑΝΟΗΤΕΣ ΚΑΙ ΒΛΑΒΕΡΕΣ. (1 ΤΙΜΟΘΕΟΥ 6:9)
Όσοι, βέβαια, θέλουν να πλουτίζουν, πέφτουν σε πειρασμό και παγίδα, και σε πολλές ανόητες και βλαβερές επιθυμίες, που βυθίζουν τούς ανθρώπους σε όλεθρο και απώλεια.
• ΥΠΑΡΧΟΥΝ “ΠΑΘΙΑΣΜΕΝΕΣ” ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ. (1 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ 4:5)
όχι σε πάθος επιθυμίας, όπως και τα έθνη, αυτά που δεν γνωρίζουν τον Θεό.
• ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΑΠΑΤΗΛΕΣ. (ΕΦΕΣΙΟΥΣ 4:22)
να αποβάλετε από πάνω σας3 τον παλιό άνθρωπο, αυτόν κατά την προηγούμενη διαγωγή, που φθείρεται σύμφωνα με τις απατηλές επιθυμίες·
• Υπάρχουν επιθυμίες που καταλήγουν σε πάθη. (Γαλάτας 5:24)
Kαι όσοι είναι τού Xριστού, σταύρωσαν τη σάρκα μαζί με τα πάθη και τις επιθυμίες.
